Przedstawiam kolejny wpis z serii „Prawidłowy rozwój mowy dziecka”. To już ostatni z opisywanych tu etapów rozwoju mowy i podzieliłam go na trzy części. W tym okresie następuje dalsze intensywne wzbogacanie słownictwa, któremu towarzyszy ciągłe zadawanie pytań przez dziecko.
Okres od 3. do ukończenia 4. roku życia:
Dziecko buduje coraz dłuższe zdania oraz zadaje masę pytań. Używa już sprawnie wyrażenia przyimkowe, rozumie związki przyczynowo- skutkowe oraz relacje czasowe. Z mowy znikają zmiękczenia. Pojawia się szereg syczący (s, z, c, dz). W tym okresie dziecko potrafi już rozróżniać poprawną wymowę od błędnej. Zasób słownictwa obejmuje już około 1500 słow. Mowa jest rozumiana przez osoby obce.
Okres od 4. do ukończenia 5. roku życia:
Dziecko słucha ze zrozumieniem opowiadanych historyjek i umie odpowiedzieć na pytania związane z ich treścią. W dalszym ciągu zadaje dużo pytań. Pojawia się szereg szumiący (sz, ż, cz, dż). Buduje coraz bogatsze zdania i używa podstawowych reguł gramatycznych. Zasób słownictwa obejmuje około 2000 słów. Rozumie już związki między zdarzeniami nie tylko z teraźniejszości, ale także z przeszłości i niedalekiej przyszłości. Zaczyna dostrzegać i stosować wieloznaczeniowość niektórych wyrazów.
Okres od 5. do ukończenia 6. roku życia:
Dziecko opowiada już historyjki i dowcipy, bawi się językiem np. rymuje. Potrafi wysłuchać długie opowiadanie i zrozumieć morał. Nabywa również umiejętności odpowiadania na pytania złożone za pomocą zdań złożonych Mowa jest poprawna, zdania coraz bogatsze. Pojawia się głoska „r”. Teraz dziecko prawidłowo wymawia już wszystkie głoski. Zasób słownictwa obejmuje około 4000 słów. Wykształcił się trójpalcowy chwyt ołówka. Dziecko umie również nazywać stosunki przestrzenne oraz zna podstawowe figury geometryczne.
Etap ten jest okresem intensywnego wzbogacania słownictwa oraz rozwoju poprawności gramatycznej wypowiedzi. Dziecko nieustannie podnosi sprawność artykulacyjną narządów mowy. Następuje również wzrost zdolności manualnych oraz ruchowych. W tym okresie dziecko uczy się łapać piłkę, chodzić do tyłu oraz utrzymywać równowagę nawet na jednej nodze. Dodatkowo uczy się samodzielności przy codziennych czynnościach jak np. ubieranie się, mycie, korzystanie z toalety itp. Dziecko rozumie już zasady panujące w grupie np. przedszkolnej.